Interview met Fenneke
Fenneke Voorsluis: “Ik mis de oude vertrouwde winkels in de buurt”
Vanaf 1972 heb ik als huisarts gewerkt in de praktijk aan de Kalkmarkt. Onlangs ben ik met pensioen gegaan. Over gebeurtenissen in de praktijk is al eerder bericht in het buurtblad OPNIEUW.
Bijna dagelijks fietste ik door de buurt bij patiënten langs. Zodoende ken ik de buurt heel goed. Een mooie, oude buurt, waar ik ook graag oud wil worden. Dat is nog wel even aankijken, want ik woon in een monumentaal pand op de derde verdieping met een steile trap, waar een traplift waarschijnlijk niet in te passen is.
De afgelopen ruim 40 jaar heb ik de buurt flink zien veranderen. In de oorlog waren al heel wat huizen gesloopt. Voor de aanleg van de metro in 1973 nog veel meer. Een aantal van de oorspronkelijke bewoners zijn toen buiten de buurt gaan wonen. Daarna is er heel veel gebouwd, gaten gedicht, gerenoveerd en veranderd.
Ook heb ik veel bedrijven zien verdwijnen. Bij voorbeeld aan de Binnenkant, waar bedrijven, gevestigd in de souterrains, stopten of naar elders verplaatst werden en de panden, al dan niet gesplitst, aan particulieren werden verkocht en verbouwd.
Zo waren er op de Kalkmarkt een bloemenzaak, een boekbinderij en het koffiehuis van Luc en Lien. Op het ’s Gravenhekje was een opvanghuis voor meisjes. Op de Recht Boomssloot een melkwinkel, bontzaak, een snoepwinkeltje en een smederij. In de Koningsstraat stond een nachtwinkel.
Verderop had Gerrit van Beeren een groentezaak, een familiezaakje. In 1973, nog vóór de aanleg van de metro, omschreef Van Beeren de buurt vol gaten als een uitgebrand dorp. De groentezaak is nu café/restaurant Van Beeren in een totaal gerenoveerde buurt.
Hoek Oude Waal/Montelbaanstraat werd in 1973 de eerste biologische buurtwinkel De Weegschaal geopend, te herkennen aan houten kistjes met groente en fruit op de stoep en andere koopwaar in grote zakken. Sinds 1986 in gemoderniseerde vorm aan de Jodenbreestraat. In 2009 opgegaan in het samenwerkingsverband De Natuurwinkel aan het Waterlooplein, sinds 2011 EKO PLAZA. De zoon van het echtpaar dat destijds de winkel startte, is hier nu manager.
Op de Oudeschans verdwenen een bakker, een slager, een tweedehands boekenwinkel en de bekende ijzerwinkel van Granaat. Aan de Nieuwmarkt staakten een bloemenzaak, een viswinkel, de stomerij, de bakker en de groentezaak van Estejé hun nering.
In de slagerij zit nu een café. Gelukkig bestaan drogisterij Jacob Hooij in historisch interieur en ijssalon Tofani nog. Onlangs nog sloot de elektrawinkel aan de Oudeschans en de warme bakker in de Jodenbreestraat. Het verdwijnen van kleine winkels had destijds veel te maken met de komst van Albert Heijn op de Nieuwmarkt. Maar ook met de introductie van betaald parkeren en problemen met laden en lossen. En zeker met het stijgen van de huren voor bedrijven en winkels. Vooral daar waar de buurt is opgeknapt, zoals op de Zeedijk, en na renovatie van de winkel- en bedrijfspanden in de Nieuwe Hoogstraat.
De meeste panden, waarin bedrijven en winkels zijn gevestigd, zijn eigendom van corporaties zoals de N.V. Zeedijk en Stadgenoot. De hoogte van de huur na renovatie is een kwestie van onderhandelen. De huur gaat dan wel flink omhoog, maar in de praktijk gaan de corporaties niet tot het uiterste. Zo zijn de meeste winkeliers in de Nieuwe Hoogstraat toch wel tevreden met hun gerenoveerde winkelruimte.
De Gemeente heeft weinig invloed op de hoogte van de huur. Het bestemmingsplan bepaalt waar winkels, café’s en bedrijven mogen komen. Slechts voor een klein gebied, namelijk de Oude Hoogstraat en de Damstraat, is nader bepaald welke soort winkels er mogen komen.Ik mis de oude vertrouwde winkels in de buurt. Wel zijn er veel nieuwe bijgekomen, vooral in de Jodenbreestraat en de Sint Antoniesbreestraat, met als sluitstuk het winkelcentrum. In de loop der tijd zijn er in de buurt veel koopwoningen bijgekomen, wat ook een andere populatie met zich meebrengt. Het winkelbestand gaat zich daarnaar richten, de buurt is duurder geworden. Veel gewone middenstand is verdwenen en daarvoor zijn veel (eet)café’s in de plaats gekomen.
Nieuwmarkt jaren ’50, ingericht als parkeerplaats. Rechtsonder trambaan met abri.
Een aanwinst is zeker dat de geparkeerde auto’s op de Nieuwmarkt verdwenen zijn en hebben plaatsgemaakt voor het grote terras bij de Waag, een aantal stalletjes en op de Zaterdag de biologische markt. En af en toe de kermis.
door Rose Marie Schoonenberg
lees >> alle interviews
